Prezbiopija (staračka dalekovidost) je poremećaj vida, gde oko polako gubi sposobnost brzog fokusiranja na objekte koji su blizu. Ona utiče na sve ljude tokom prirodnog procesa starenja.
Kada svetlost uđe u oko, ono prolazi kroz rožnjaču. Zatim, prolazi kroz zenicu. Dužica je obojeno područje koje pomoću posebnih mišića kontoliše promer zenice. Na taj način prilagođava količinu svetlosti koja prolazi kroz nju.
Nakon što prođe kroz zenicu, svetlost prolazi kroz sočivo. U svom najzdravijem stanju, vaše sočivo menja oblik (uz pomoć mišića koji ga okružuju), tako da može dalje prelamati svetlosne zrake i fokusirati ih na mrežnjaču u zadnjem delu oka, jer se tu stvara slika.
Sočivo postaje manje fleksibilno i gubi elastičnost sa godinama. Zbog toga ne može tako lako da menja oblik. Kao rezultat toga, nije u stanju da pravilno prelama svetlo da bi ga fokusirao na vašu mrežnjaču. Akomodacija je sve teža, pa je fokusiranje predmeta u blizini oka oslabljeno.Tako nastaje prezbiopija.
Pregled sadržaja:
Prezbiopija (staračka dalekovidost) simptomi
Najčešći simptomi prezbiopije javljaju se oko 40 godina kod većine ljudi. Prezbiopija počinje postepenim pogoršanjem sposobnosti da čitate ili fokusirate predmete u blizini.
Uobičajeni simptomi presbiopije su:
- bol u očima ili glavobolju nakon čitanja ili rada izbliza
- poteškoće sa čitanjem sitnih slova
- zamor kada radite posao gde morate da se fokusirate na predmet u neposrednoj blizini
- potrebno vam je jače osvetljenje kada čitate ili radite izbliza
- kada držite knjigu ili novine na udaljenosti jedne ruke da biste se jasnije videli slova ili slike
- opšti problemi sa gledanjem i fokusiranjem na objekte koji su vam blizu
- žmirkanje
Hiperopija (dalekovidost), je stanje koje ima simptome slične prezbiopiji. Međutim, to su dva različita poremećaja. Kod oba stanja, udaljeni objekti su jasni, ali bliži objekti izgledaju mutno.
Hiperopija se javlja kada je vaše oko kraće od normalnog ili je rožnjača previše ravna. Sa ovim malformacijama, svetlosni zraci se fokusiraju iza vaše mrežnjače, kao kod presbiopije.
Međutim, hiperopija je refrakciona greška koja je prisutna pri rođenju. Moguće je imati hiperopiju, a zatim razviti presbiopiju sa godinama.
Prezbiopija i mogući uzroci nastanka
Kada ste mladi, sočivo u vašem oku je fleksibilno i relativno elastično. Može da promeni svoju dužinu ili oblik uz pomoć prstena sićušnih mišića koji ga okružuju.
Mišići koji okružuju vaše oko mogu lako da preoblikuju i podese sočivo kako bi se prilagodili i bliskim i udaljenim predmetima.
Sa godinama, sočivo gubi fleksibilnost i počinje da se ukrućuje. Kao rezultat toga, sočivo postaje nesposobno da promeni oblik i sužava se da bi se fokusiralo na bliske slike i predmete.
Sa ovim otvrdnjavanjem sočiva, oko postepeno gubi sposobnost da fokusira svetlost direktno na mrežnjaču.
Faktori rizika za prezbiopiju
Najznačajniji faktor rizika za prezbiopiju (staračku dalekovidost) je logično starost. Većina ljudi gubi sposobnost fokusiranja na bliske predmete do 40. godine. To utiče na sve, ali kod nekih ljudi je to izraženije nego kod drugih.
Određene bolesti ili lekovi mogu izazvati prezbiopiju kod ljudi mlađih od 40 godina. Kada se simptomi prezbiopije jave ranije nego što je očekivano, to se naziva preuranjena prezbiopija.
Ako primetite simptome prezbiopije u mlađoj životnoj dobi, to može biti znak osnovnog zdravstvenog stanja.
Veći je rizik od prerane prezbiopije ako imate:
- anemiju (stanje snižene koncentracije hemoglobina u krvi i apsolutnog smanjenja ukupne mase eritrocita
- kardiovaskularne bolesti
- dijabetes
- hiperopiju ili dalekovidost, što znači da imate veće poteškoće da vidite predmete u blizini nego predmete koji su udaljeni
- multipla sklerozu, to je hronično oboljenje centralnog nervnog sistema
- mijasteniju gravis, neuromuskularni poremećaj koji utiče na vaše nerve i mišiće
- traume ili bolesti oka
- vaskularnu insuficijenciju ili loš protok krvi
Neki lekovi mogu smanjiti sposobnost vašeg oka da se fokusira na predmete koji se nalaze u blizini. Uzimanje sledećih lekova može dovesti do većeg rizika od preuranjene prezbiopije.
To su:
- alkohol
- lekovi protiv anksioznosti
- antidepresivi
- antihistaminici
- antipsihotici
- antispazmodici
- diuretici
Prezbiopija ima i druge faktore rizika koji mogu dovesti do preuranjene prezbiopije.
To su:
- ženski pol
- operacija na unutrašnjoj strani oka
- nezdrava ishrana
Serbian